Opfrissen

Had jij hier zin in?
Na de heerlijk warme, maar wel erg droge zomermaanden rollen we zomaar in herfstachtige dagen met lage temperaturen en veel nattigheid.
Ik was er niet op voorbereid.

Lekker fris

De natuur was er zeer aan toe. De regen tovert de groene zomerkleur weer even terug. Alhoewel het voor sommige gewassen misschien al te laat is. Ik ben benieuwd of iemand mij daarover bij wil praten. Wat ik zie, is dat het gras na twee dagen regen al weer groen is. De mais zie er ook weer een stuk florissanter uit en de bomen ook – de gele bladeren hebben ze laten vallen. Op de grond is de herfst dus echt al in de zomer begonnen.

Verfrissend

Wat mij vandaag overkwam is – voor mij – verfrissend.
Ik schreef ooit – alweer 7 jaar geleden – een boek over onze Nederlandse herders.
Ik ben er nog steeds apetrots op. Een boek schrijven doe je niet zomaar. Ik heb het in eigen beheer uitgegeven – dus dat betekent veel meer dan schrijven alleen.
Er zijn zoveel leuke dingen gebeurd terwijl ik het boek aan het schrijven was én nadat ik het boek heb uitgegeven. En eigenlijk gebeuren er nog steeds heel grappige, onverwachte dingen dankzij dit boeken-schrijf-avontuur.

Met frisse tegenzin

Vanmorgen ging ik op pad met frisse tegenzin. Vorige week werd ik benaderd door iemand die was geschrokken van mijn boek. De man had al twee hoofdstukken af van een boek waar hij sinds mei 2021 aan begonnen was. Een boek over herders. Hij wilde graag met me praten over mijn boek. En dat wilde ik ook graag.
Aan de ene kant vind ik het natuurlijk super leuk dat iemand met dit mooie thema aan de slag gaat. Maar aan de andere kant valt daarmee een droom in duigen. Deel II van mijn boek zal niet door mij geschreven worden.

Opfrisser

Het gesprek was super leuk. Dit nieuwe boek wordt totaal anders dan het mijne, maar zal wel net als bij mij, de herders en hun mooie werk in de natuur centraal stellen. Ik kreeg veel energie van het gesprek en ga voor het eerst sinds jaren weer aandacht besteden aan het mooie werk dat ik destijds heb gedaan voor de promotie van de Nederlandse herders.
Ik weet niet of de herders er allemaal veel van gemerkt hebben, maar ik kan zien aan het gedrag van de bezoekers op mijn site dat veel mensen dankzij de site vinden waar ze in Nederland herders kunnen vinden. Dus nu wordt het tijd om de site met 101 kuddes op te frissen. Sommige linkjes zijn verouderd, sommige herders zijn gestopt* en misschien komen er zelfs nieuwe adressen bij.

Fris

Dus dat is het plan voor komende week. Zorgen dat de pagina met alle gescheperde kuddes in Nederland wordt opgefrist.

* Soms is er een trieste reden dat een link niet meer werkt. Een van de herders in het boek is Christien Mouw. Ze is niet meer.

Waar lopen de schapen?
Banner van Waar lopen de schapen?

Dagje uit

In het open duingebied zie je liever niet te veel bomen. Ze belemmeren het uitzicht zelfs op het hoogste punt.
In het open duingebied zie je liever niet te veel bomen. Ze belemmeren het uitzicht zelfs op het hoogste punt.

Weer eens wat anders, een kudde herders. Vrijdag 7 november organiseert de Vereniging voor gescheperde kudden Nederland (VGSN) een contactdag in Bergen, Noord-Holland. Iedereen is welkom, mits lid van de vereniging. Er zijn heel veel herders, bijna herders, vrijwilligers, besturen van stichtingen en wat loslopend wild, zoals Berdien van Everdingen (LTO), Karen Eilers (Schuttelaar & Partners) en ik (Waar lopen de schapen?).

Wat verwacht jij, als je denkt aan een groep herders aan de koffie in het restaurant Duinvermaak? Veel wollen truien, baarden en stilte. Mooi niet. Het is een gezellige drukte, veel vrouwen, af en toe ook een kek kleedje en heel veel warmte. Ze kennen elkaar allemaal. Er zijn ongeveer 200 herders in Nederland en bijna de helft zit in de zaal. In het begin gaat het even  over de laatste nieuwe belangenvereniging. Nummer vier. Het kenmerk van een herder is: ‘Ik doe het liever zelf’. Daarom is het niet vreemd dat in deze beroepsgroep elke herder zijn eigen ‘partij’ opricht. De staatssecretaris gaat het moeilijk krijgen, want zij wil liever één aanspreekpunt voor de groep schaapherders.

Inmiddels is het gelukt om een praktijknetwerk te starten waarin een opleiding, een certificeringssysteem en een kennissite ontworpen worden. Herders en terreinbeheerders zijn er bij betrokken. Voor de herders is het fijn dat er op die manier erkenning komt voor hun beroep. En voor de terreinbeheerders helpt het om een verantwoorde keuze te maken.
Voor de opleiding wordt het wel spannend, want er is niet echt een hele grote markt voor jongeren die herder willen worden. Aan de andere kant is er wel heel veel behoefte bij herders aan goed en gedreven personeel. De meeste herders willen vast wel stageplaatsen creëren voor deze leerlingen. Dat is altijd een mooie opstap naar de toekomst.

Zelf ben ik een ‘nagekomen puntje’. Super leuk dat ik mijn boek ‘Waar lopen de schapen?’ mag presenteren aan zo’n grote groep herders. Veel spontane en enthousiaste reacties ontvangen op het boek. Misschien wordt het boek iets dikker dan ik van plan was.

’s Middags gaan de herders aan de wandel in de duinen van PWN rond de nieuwe schaapskooi. Een prachtig gebied dat Marijke Dirkson en Martin Orij (landschapsbeheer Rinnegom) met hun schapen beheren. De kudde wordt in tweeën gedeeld. Een deel loopt met Marijke mee en een andere groep loopt met een medewerker van PWN mee. Hij legt ons uit wat het effect tot nu toe is van de schapen op de flora en fauna. Het is een wankel evenwicht. Zonder schapen zou het duin vergrassen en weer bos worden. Schapen eten ook waardplanten en kunnen van alles vertrappen. De herder zorgt ervoor dat de schapen wat minder komen op plekken waar waardplanten staan of kwetsbare korstmossen. Onderweg komen we vrijwilligers tegen van de korstmossen vereniging (BLWG). Zij bekijken elk jaar het effect van het beheer met schapen op de bijzondere korstmossen in het duin. En ja, de schapen trappen ze kapot. De herder heeft een duidelijke taak! Ook verspreiden ze de korstmossen over het hele terrein. ‘Mooi’, denkt de leek. ‘Nee’, zegt de ecoloog: ‘dat maakt uniform dus saai’. Zo moeilijk is het dus om het goed te doen in natuurbeheer. Ik neem mijn petje af voor al die herders die zich hiervoor inzetten.

Dit verhaal komt niet in het boek. Het hoort bij de ‘making off’.  De verhalen van de herders van de Vereniging voor Gescheperde Kudden Nederland (VGSN) vullen het boek ‘Waar lopen de schapen?’ met foto’s van Suze Vonk.
Bestel (en koop) het boek ‘Waar lopen de schapen?’